Ի՞նչ է դեֆորմացնող օստեոարթրիտը

Դեֆորմացնող օստեոարթրիտը քրոնիկական հոդային հիվանդություն է, որի դեպքում աստիճանաբար քայքայվում է աճառը, փոխվում է ոսկրային կառուցվածքը, և առաջանում են դեֆորմացիաներ։ Արդյունքում հոդը սկսում է ցավել, նվազում է շարժունակությունը և սահմանափակվում է ֆիզիկական ակտիվությունը։

Դեֆորմացնող օստեոարթրիտի առաջացման պատճառներ և ռիսկի գործոնները

Օստեոարթրիտի առաջացման հստակ պատճառները լիովին հայտնի չեն, սակայն հիվանդության զարգացումը կապված է մեխանիկական ծանրաբեռնվածության և տարիքային փոփոխությունների հետ։

Ռիսկի գործոններ՝

• Տարիք՝ 50-ից բարձր
• Կանանց սեռ (հատկապես մենոպաուզայից հետո)
• Ավելորդ քաշ և գիրություն
• Հոդերի վնասվածքներ և վիրահատություններ
• Ժառանգական նախատրամադրվածություն
• Աշխատանք կամ սպորտաձևեր, որոնք ուղեկցվում են մշտական ծանրաբեռնվածությամբ

Դեֆորմացնող օստեոարթրիտի տեսակները և դասակարգումը

• Տեղակայումով՝ ծնկային, կոնքազդրային, ուսային, միջֆալանգային օստեոարթրիտ։
• Ծագմամբ՝
  • առաջնային (տարիքային, գենետիկական, փոխանակային խանգարումներ),
  • երկրորդային (վնասվածքների, բորբոքային կամ բնածին արատների հետևանք):
• Աստիճաններով (ռենտգենաբանական)՝ հոդային ճեղքի նեղացումից մինչև դեֆորմացիա և դիստրուկցիա։

Հիմնական ախտանշանները

• Հոդային ցավ ծանրաբեռնվածության ժամանակ, նվազում է հանգստում
• Առավոտյան կարկամություն (մինչև 30 րոպե)
• Շարժունակության սահմանափակում
• Կրեպիտացիա (խռխռոց) շարժումների ժամանակ
• Աստիճանական դեֆորմացիա
• Սրացումների դեպքում՝ այտուց և սինովիտ

Ինչպես է ախտորոշվում դեֆորմացնող օստեոարթրիտը

• Բժշկական զննում՝ գանգատներ, դեֆորմացիա, շարժումների սահմանափակում
• Ռենտգեն՝ հոդային ճեղքի նեղացում, օստեոֆիտներ, սուբխոնդրալ սկլերոզ
• ՈւՁՀ կամ ՄՌՏ՝ աճառի և փափուկ հյուսվածքների գնահատում
• Արյան քննություններ՝ ոչ սպեցիֆիկ, կիրառվում են այլ հիվանդությունների բացառման համար

Օստեոարթրիտը ժամանակակից բուժում

• Ոչ դեղորայքային՝ քաշի նվազեցում, ֆիզիկական ակտիվություն, բուժական մարմնամարզություն, ֆիզիոթերապիա, օրթոպեդիկ օժանդակ միջոցներ
• Դեղորայքային
• Վիրաբուժական՝ էնդոպրոթեզավորում՝ ծանր դեպքերում

Հնարավոր բարդություններ և կանխարգելում

Բարդություններ՝ հոդերի դեֆորմացիա, քրոնիկական ցավային համախտանիշ, շարժունակության սահմանափակում, հաշմանդամացում։

Կանխարգելում՝

• քաշի վերահսկում
• չափավոր ֆիզիկական ակտիվություն
• վնասվածքների կանխում
• վաղ փուլերում բուժում

Ե՞րբ դիմել բժշկի

• եթե հոդի ցավը տևում է ավելի քան 2–3 շաբաթ
• առավոտյան կարկամության և շարժունակության սահմանափակման դեպքում
• տեսանելի դեֆորմացիայի կամ այտուցի առկայության դեպքում
• երբ սովորական ցավազրկողները չեն օգնում
   

Շուշաննա Արիստակեսյան, Ռևմատոլոգ

Արիստակեսյան Շուշաննա, 28․12․1988թ․ծ.

 

Կրթություն

 

• Երևանի պետական բժշկական համալսարան. 2005-2013թթ․
• Երևանի պետական բժշկական համալսարան, Ռևմատոլոգ մասնագետ, 2011–2013

 

Մասնագիտական գործունություն

 

• Ասիստենտ ընդհանուր բժշկության ֆակուլտետում, 28.10.2013 – 01.01.2019թթ.
• Ռևմատոլոգ և ՈւՁՀ մասնագետ  Կենտրոնական զինվորական հոսպիտալում,  Ստեփանակերտ, 26.04.2018–15.10.2019  
• Ռևմատոլոգիայի դասախոս Երևանի պետական բժշկական համալսարանում, 2019թ. առ այսօր
• Ռևմատոլոգիայի դասախոս Միքայելյանի անվան վիրաբուժության ինստիտուտում, 2019թ. առ այսօր
• ՈւՁՀ մասնագետ 1-ին Պոլիկլինիկայում, 02.2019թ. առ այսօր
• Վիտամեդ ԲԿ բժիշկ ռևմատոլոգ, 2022թ․ առ այսօր
• Ռևմատոլոգների հայկական ասոցիացիա

 

Վերապատրաստումներ

 

• Մխիթար Հերացու անվ  պետական բժշկական համալսարան, բժիշկ, 2005–2011թթ.
• Ներզատաբանություն, Ֆրանսիա, 01.08.2008–31.08.2008 թթ.
• Ռևմատոլոգիայի դպրոց, Ռևմատոլոգիայի համալսարան, Ռուսաստան, 06.04.2012–09.04.2012թթ.
• Զալցբուրգի ներքին բժշկության սեմինար, 30.06.2013–06.07.2013թթ.
• Ռևմատոլոգիայի ամառային դպրոց, Գերմանիա, 13.07.2014–27.07.2014թթ.
• Ուլտրաձայնային մասնագիտացում, 10.2015–04.2016թթ.
• Հոդերի ՈւՁՀ,  04.11.2019–20.12.2019թթ.

Գրանցվել